Winstcorrecties door Transfer Pricing
Net als in veel andere landen zijn de Nederlandse belastingautoriteiten steeds alerter geworden op het onderwerp Transfer Pricing.
Het feit dat buitenlandse investeerders hun winst uit Nederland kunnen repatriëren via veel te hoge, en soms zelfs fictieve kostenberekeningen en verkoopprijzen, is definitief voorbij. Ook in Nederland is er een verhoogde alertheid voor transacties die (mogelijk) de Nederlandse belastinggrondslag eroderen en beogen de Nederlandse belastingheffing te ontwijken.
U kunt er vanuit gaan dat het onderwerp Transfer Pricing altijd op de agenda van de belastingdienst staat, bij de reguliere afhandeling van een aangifte vennootschapsbelasting, of bij een controle of boekenonderzoek.
Met name buitenlandse investeerders die in Nederland zaken (willen gaan) doen, moeten zich voorbereiden op een kritische opstelling van de Nederlandse belastingdienst op het gebied van Transfer Pricing.
De Nederlandse Transfer Pricing regels zijn in feite een instrument voor de Nederlandse belastingdienst om niet-zakelijke prijsafspraken tussen verbonden partijen aan te pakken en waar nodig te corrigeren. De belastingdienst heeft de bevoegdheid om winstcorrecties op te leggen, die erop gericht zijn dergelijke niet-zakelijke prijsafspraken tussen gelieerde ondernemingen te herstellen.
Dergelijke winstcorrecties zijn meestal het gevolg van een inhoudelijke toetsing door de belastingdienst van de Transfer Pricing zoals deze blijkt uit een ingediende aangifte vennootschapsbelasting, of ten gevolge van een boekenonderzoek dat ook specifiek op de Transfer Pricing gericht kan zijn. Ook de informatie die door de belastingbetaler zelf in het kader van de Country-by-Country Reporting wordt verstrekt, kan de basis vormen voor een Transfer Pricing onderzoek dat kan resulteren in winstcorrecties.
Winst correcties vanwege een onzakelijke interne prijstelling kunnen betrekking hebben op de fiscale winst voor de heffing van Nederlandse vennootschapsbelasting, de heffing van Nederlandse dividendbelasting of op de heffing van transactiebelastingen, zoals de Nederlandse overdrachtsbelasting, BTW of douanerechten. Voor de heffing van douanerechten in Nederland gelden speciale verrekenprijsregels, die hier niet nader worden uitgewerkt. Door interne renseignering is het niet ongebruikelijk dat een winstcorrectie op het gebied van een bepaalde belasting (bijvoorbeeld de vennootschapsbelasting), ook leidt tot een onderzoek voor andere belastingen (zoals de BTW) en uiteindelijk ook tot naheffing of navordering voor deze andere belastingen.
De Transfer Pricing, en hierop gebaseerde winstcorrecties, zijn met name voor de heffing van vennootschapsbelasting van belang.
Voor Nederlandse belastingdoeleinden vormt de jaarrekening van een bedrijf de basis voor de winstbepaling. De jaarrekening moet de financiële positie van een bedrijf goed weergeven, met de winst en het eigen vermogen als belangrijkste parameters. Vennootschapsbelasting wordt geheven over de winst vastgesteld volgens fiscale maatstaven: de fiscale winst. De fiscale winst wordt consistent bepaald in overeenstemming met de beginselen van goed koopmansgebruik. Deze beginsel van goed koopmansgebruik kunnen verschillen van algemeen aanvaarde boekhoudbeginselen: bij het bepalen van de fiscale winst wordt bijvoorbeeld als zodanig geen onderscheid gemaakt tussen omzet en vermogenswinsten.
De beginselen van goed koopmansgebruik zijn niet als zodanig in de wet vastgelegd maar zijn vooral in jurisprudentie ontwikkeld. Het is gebaseerd op algemeen aanvaarde boekhoudprincipes met bepaalde fiscale aanpassingen (vrijstellingen enz.) en beginselen van behoorlijk bestuur, die kunnen leiden tot permanente of tijdelijke verschillen tussen de fiscale winst en de winst volgens de jaarrekening.
Als een winstaanpassing betrekking heeft op een grensoverschrijdende transactie, kunnen de belastingautoriteiten van de staat waar andere betrokken partijen zijn gevestigd, onder bepaalde voorwaarden formeel worden gedwongen een overeenkomstige aanpassing van de winstbelasting toe te staan op basis van een toepasselijk Nederlands belastingverdrag.